Τι κι' αν έφυγαν από τον τόπο τους, οι Κοσμίτες δεν ξέχασαν ποτέ από που προέρχονται...
Στην λίστα υπάρχει ο Σύνδεσμος Κοσμιτών Αθήνας από το 1936, ο Σύλλογος Κοσμιτών "Οι Άγιοι Ανάργυροι" στο Σικάγο (ΗΠΑ) με πλούσια ιστορία από το 1903, η "Πολιτιστική και Οικολογική Κίνηση Κοσμά" από το 1996, καθώς επίσης και σύλλογοι στη Ρουμανία και το Σιδνεϋ της Αυστραλίας.
Ο Σύνδεσμος Κοσμιτών Αθήνας
Ο "Σύνδεσμος Κοσμιτών Αθήνας" ιδρύθηκε το 1936 από Κοσμίτες που διαμένουν στην Αθήνα , στον Πειραιά και ευρύτερα στην Αττική. Μετά τη διάλυση των Σωματείων, μεταξύ των οποίων και του Συλλόγου Κοσμιτών στην περίοδο της δικτατορίας (1967 - 1974), επανιδρύθηκε με την ίδια επωνυμία "Σύνδεσμος των εν Αθήναις Κοσμιτών".
Από το 1936 ο σύλλογος έχει αναπτύξει μια πλούσια πατριωτική, κοινωνική, οικονομική, πνευματική και πολιτιστική γενικότερα δραστηριότητα, που στοχεύει πάντοτε στην οικονομική ενίσχυση και βοήθεια και στην συμπαράσταση της κοινότητας Κοσμά, στη συνένωση των Κοσμιτών Αττικής, στην επικοινωνία με τους πολλούς ξενιτεμένους Κοσμίτες (ΗΠΑ, Αυστραλία, Αργεντινή) και τη σύσφιξη των πατριωτικών δεσμών, καθώς και στην ορθολογική αξιοποίηση του Κοσμά. Ιδιαίτερα ο Σύλλογος Κοσμιτών στην Αθήνα διακρίθηκε στη συνένωση και σύνδεση όλων των Κοσμιτών στην περιοχή της Αττικής και στη συνεχή επικοινωνία τους με τη μικρή πατρίδα τους, τον Κοσμά.
Δραστηριότητες:
· Έχει προχωρήσει στην κατασκευή "δαπάναις του" και προσωπική εργασία των μελών του, όπου χρειάστηκε, διαφόρων κοινωφελών έργων στον Κοσμά. (Συντήρηση και επισκευή Κοινοτικών δρόμων, στη συντήρηση του κτιρίου του παλαιού Δημοτικού Σχολείου, στην επισκευή, και με χρήματα των ξενιτεμένων Κοσμιτών στο Σικάγο, του υπάρχοντος Κοινοτικού Γραφείου, στη διασκευή του χώρου στη θέση "Ποτίστρες" κλπ.)
· Έχει φροντίσει για την οικονομική ενίσχυση του έργου της επισκευής του Δημοτικού Σχολείου μετά την καταστροφή του από τα Γερμανικά στρατεύματα της κατοχής. Επίσης έχει ενισχύσει οικονομικά, καθώς και με βιβλία την κοινοτική βιβλιοθήκη.
· Κάθε χρόνο οργανώνει θρησκευτικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις, με στόχο τη σύσφιξη των σχέσεων των Κοσμιτών στην Αττική και των φίλων του Κοσμά μεταξύ τους. (Θρησκευτική γιορτή των Αγίων Αναργύρων την 1η Νοεμβρίουστο ναό των Ταξιαρχών - Πεδίον Άρεως στην Αθήνα, όπου φυλάσσεται και ιδιόκτητη εικόνα των αγίων Αναργύρων, δωρεά του αείμνηστου Αγιορείτη μοναχού από τον Κοσμά Υπάτιου Ρόρρη. Γιορτή με το κόψιμο της πρωτοχρονιάτικης πίτας. Έχει οργανώσει εκδήλωση αφιερωμένη στους Κοσμίτες χτενάδες, τους "Γιωργαντζάδες", τους κατ' αποκλειστικότητα ασχοληθέντες στην Ελλάδα με το επάγγελμα του χτενοποιού. Επίσης εκδήλωση αφιερωμένη στους ξενιτεμένους Κοσμίτες, με τη συνεργασία της κοινότητας Κοσμά - εκδρομές - χορούς στην Αθήνα κλπ.).
· Συγκεντρώνει οικονομικές εισφορές για κοινοφελή έργα στην Κοινότητα (συμβολή).
· Ετοίμασε εργασίες για την αξιοποίηση και την ανάπτυξη του Κοσμά, με τα προβλήματά του, τις οποίες υπόβαλε στις αρμόδιες Κρατικές Υπηρεσίες. Διοργάνωσε συσκέψεις των Κοσμιτών στην Αθήνα με θέματα: Νέα οργανωτική διάρθρωση του Συνδέσμου για την πραγμάτωση των σκοπών του - Προοπτικές - Ανταλλαγή απόψεων για τα προβλήματα του Κοσμά και την επίλυσή τους. Συγκρότησε " Επιτροπή Μελέτης Κοσμίτικων Προβλημάτων", η οποία είχε σκοπό, σε συνεργασία με το Σύλλογο και την Κοινότητα, να μελετήσει και να προωθήσει στην Πολιτεία προτάσεις για την επίλυση των προβλημάτων του Κοσμά(1976).
· Έκδοσε το δελτίο της ενημέρωσης των Κοσμιτών και των φίλων του Κοσμά "Τα Κοσμίτικα" (1956)
· Συνεργάστηκε με το "Σύλλογο Κοσμιτών Σικάγου - ΗΠΑ", σωματείο που ιδρύθηκε στα 1903 κι έχει παρουσιάσει πλούσια ιστορία και δράση για θέματα και προβλήματα στον Κοσμά.
· Συνεργάστηκε με την "Επιτροπή Συντονισμού Οργανώσεων Κοσμά" (ΕΣΟΚ) και συνέβαλαν τα μέλη του οικονομικά στη διάνοιξη του "Δρόμου των 100 ημερών" από το Γεράκι της Λακωνίας στον Κοσμά (1951).
· Έχει εκδόσει μια σειρά ημερολογίων με έγχρωμες καλλιτεχνικές φωτογραφίες του Κοσμά για τα μέλη και τους φίλους του.
· Ενδιαφέρθηκε για τη δεντροφύτευση δρόμων στην Κοινότητα και συνέβαλε στον ηλεκτροφωτισμό με παραδοσιακά φανάρια της κεντρικής πλατείας του χωριού.
· Σε συνεργασία με την Κοινότητα, μέλη του Συλλόγου συγκέντρωσαν στο χωριό είδη λαϊκού βίου και της λαϊκής τέχνης των "Γιωργατζάδων", των Κοσμιτών χτενάδων, προς σύσταση λαογραφικού Μουσείου στον Κοσμά.
· Οργάνωσε στην Αθήνα δύο εκδηλώσεις για τα 40 και τα 50 χρόνια από την πυρπόληση του Κοσμά απ' τα Γερμανικά στρατεύματα κατοχής (29-30 Ιανουαρίου 1944).
· Οργάνωσε παλαιότερα στην ιστορική μονή του Αγίου Γεωργίου του Δρομέα, στην περιφέρεια του Κοσμά, την εκδήλωση "Τα Σελινούντια - Γλύππια", σε συνεργασία με το σύλλογο και την κοινότητα Παλαιοχωρίου Κυνουρίας, μια εκδήλωση συνεργασίας και φιλίας των κατοίκων των χωριών της περιοχής με θετικά για τη σύσφιξη των δεσμών τους αποτελέσματα.
· Πολλές φορές ο σύλλογος ήρθε αρωγός οικονομικά και ηθικά σε ατυχήσαντες, ή άπορους, ή ασθενείς κατοίκους του Κοσμά.
· Στο ενεργητικό του Συλλόγου οφείλεται η εκλογή του εκπροσώπου του στην Παναρκαδική Ομοσπονδία της Ελλάδος ως μέλους του Δ.Σ. της στη θητεία του 1960.
· Το 1982 τίμησε μαζί με την Κοινότητα Κοσμά τους Κοσμίτες αγωνιστές του 1821.
· Τίμησε στον Κοσμά τον ποιητή Νικηφόρο Βρεττάκο (1980), τον οποίο η Κοινότητα ανάδειξε Επίτιμο Δημότη.
· Αντέγραψε την ταινία του δρόμου των 100 ημερών σε κασέτα video και τις διέθεσε στα μέλη και τους φίλους του Κοσμά.
· Έστειλε διαμαρτυρίες προς τους Αρκάδες Βουλευτές και σε κάθε αρμόδιο για το Δρομολόγιο του Κ.Τ.Ε.Λ. και για το Ταχυδρομικό Γραφείο του Κοσμά. Επίσης παρότρυνε τα μέλη του να νοίξουν λογαριασμό Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου, καθώς και να αγοράζουν γραμματόσημα από το Ταχυδρομικό Γραφείο του Κοσμά.
· Αντικατέστησε την εικόνα των Αγίων Αναργύρων του ναού των Παμεγίστων Ταξιαρχών (Πεδίον Αρεως), επειδή η προηγούμενη (δωρεά του αειμνήστου Αγιορείτη μοναχού Υπατίου Ρόρρη) κάηκε όταν ο ναός πυρπολήθηκε. Στα έξοδα συμμετείχε και ο Παναγιώτης Μιχαλαριάς(Τσιγκρός).
· Εξέδωσε ειδικό φυλλάδιο για τα 60 χρόνια του συνδέσμου από την ίδρυσή του και τα μοίρασε στα μέλη του.
· Εξέδωσε τον Πίνακα Μνήμης με τα ονόματα:
α) Των Αγωνιστών του 1821
β) Των νεκρών στον πόλεμο του 1912-1913, στις χρονικές περιόδους 1914-1916, 1917-1919, 1919-1922- Μικρασιατική εκστρατεία και στον πόλεμο με τους Ιταλούς και Γερμανούς στην Αλβανία και στα βόρεια σύνορα τηε χώρας μας 1940-1941.
γ)Των νεκρών Αντιστασιακών στη διάρκεια της φασιστικής κατοχής 1941-1944 και του εμφύλιου πολέμου 1944-1950,των λοιπών θημάτων
δ)Των απλών κατοίκων του χωριού,στις πιο πάνω χρονικές περιόδους(1941-1950), που κατάγονται από τον ΚΟΣΜΑ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ
· Οργάνωσε λαϊκή συνέλευση στην αίθουσα της Αδελφότητας Κυνουριέων και εξέδωσε ψήφισμα για την ανάκληση της απόφασης της επιτροπής της Τ.Ε.Δ.Κ.Α. να εισηγηθεί στον Περιφερειάρχη Πελοποννήσου την αναγκαστική συνένωση του Κοσμά στο Δήμο Λεωνιδίου, το οποίο έδωσε στους Αρκάδες υπουργούς και βουλευτές, στον Περιφερειάρχη, στο Υπουργείο Εσωτερικών και σε κάθε αρμόδιο.
Το μνημείο του Κοσμά |
Σύλλογοι των Κοσμιτών στο Εξωτερικό
1. Ο Σύλλογος Κοσμιτών "Οι Αγιοι Ανάργυροι" στο Σικάγο των ΗΠΑ
Στις 26 Οκτωβρίου 1902 ,στο ζαχαροπλαστείο του Γιάννη Τσαμάλη στο Σικάγο-Η.Π.Α. συγκεντρώθηκαν αρκετοί ξενητεμένοι Κοσμίτες ανάμεσα τους οι: Ν.Απαλοδήμας, Ν.Χ.Τσαμάλης, Κ.Δ.Κονταξής, Δ.Γ.Κοντζιάς, Π.Ν.Σπύρου, Δ.Χρ.Τσαμάλης, Γ.Μπουζάνης και Χρ.Δ.Κονταξή κι' άκουσαν τον Γ.Τσολομήτη, ο οποίος τους έφερε νέα από τον Κοσμά, που μόλις είχε επισκεφθεί και την ανάγκη για την πατρίδα ίδρυσης ενός συλλόγου Κοσμιτών.
Στην συνάντηση αυτή προτάθηκε από τον Ν. Απαλοδήμα η ίδρυση Συνδέσμου Κοσμιτών στο Σικάγο και μπροστά στην εικόνα των Αγίων Αναργύρων, την οποίαν έφερε μαζί του από τον Κοσμά ο Γ.Ν Τσολομήτης, (έργο του Κοσμίτη αγιογράφου Αναγνώστη Ζωγράφου) αποφασίστηκε η ίδρυση του συνδέσμου Κοσμίτων «Οι Άγιοι Ανάργυροι».
Στις 9 Ιανουαρίου 1903 έγινε δεύτερη συγκέντρωση και στις 20 Φεβρουαρίου 1903 τρίτη συγκέντρωση Κοσμιτών, στις οποίες λάβανε μέρος περισσότεροι Κοσμίτες.
Στις 20/2/1903 συντάχθηκε το πρώτο πρακτικό του συλλόγου με θέμα την ίδρυση του Συνδέσμου Κοσμιτών «Oι ΆγιοιΑνάργυροι» και την εκλογή προσωρινού Διοικητικού Συμβουλίου,στο οποίο εκλέχτηκαν οι: N.K.Απαλοδήμας - πρόεδρος, Γεώρ.Αθ.Κύλαβος - αντιπόεδρος, Ιωάννης Τσαμάλης - ταμίας, Παναγιώτης Ι. .Κουρτέσης - Γραμματέας και οι σύμβουλοι: Ιωάν. Βουρνάζος, Κων/νος Μάντης Δημ.Ν.Αντζακλής, Δημ.Γ.Κοντζιάς, Ιωάν. Γ. Βαλαβάνος και Παν. Ν.Σπύρου. Για την επιτροπή σύνταξης καταστατικού εκλέχτηκαν οι Ν.Κ.Απαλοδήμας, Γεώρ.Αθ.Κύλαβος, Ιωάν.Ν.Τσαμάλης ,Π.Ι.Κουρτέσης, Αθαν.Χατζή Αντζακλής και Π.Χρ.Ρόρρης.
Σκοποί του Συνδέσμου σύμφωνα με το καταστατικό του είναι:
α ) Η ευημέρια και η προαγωγή των συμφερόντων του Κοσμά , Κυνουρίας της Ελλάδος,
β ) Ο εξωραϊσμός της κωμοπόλεως Κοσμά και η συμβολή σε κοινωφελή έργα ,
γ ) Η περίθαλψη απόρων και ασθενών κατοίκων της κωμοπόλεως Κοσμά , η κατά το δυνατόν παροχή ηθικής και υλικής συνδρομής για κάθε φιλανθρωπικό σκοπό.
Δράση:
Μετά την ίδρυση του Συνδέσμου οι ξενιτεμένοι Κοσμίτες στο Σικάγο και στην υπόλοιπη Αμερική, με ξεχωριστή αγάπη προς την Πατρίδα τον Κοσμά Κυνουρίας άρχισαν τη δράση τους από το 1903, την οποία συνεχίζουν μέχρι σήμερα .
Η δράση τους είναι κοινωνική, εκπολιτιστική, οικονομική. Όλα τα κοινωφελή έργα στον Κοσμά πραγματοποιήθηκαν με την συμβολή του Συνδέσμου Κοσμιτών Αμερικής "ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ".
· Στο έργο του δρόμου Λεωνιδίου - Κοσμά - Σκάλας Λακωνίας συνεισέφερε στο κράτος 100.000 $ (1.500.000δρχ στο 1921!) και αργότερα διέθεσαν και άλλα ποσά για τον σκοπό αυτό.
· Συνέβαλε επίσης στην επισκευή και στον εξωραϊσμό του Ναού των Αγίων Αναργύρων.
· Κατασκεύασε την βρύση στην θέση «Κόκκινου».
· Φρόντισε για την ίδρυση Ελληνικού σχολείου στον Κοσμά (1906).
· Συνέβαλε στην κατασκευή των καμπαναριών και μαρμάρινου τέμπλου του Ναού (1907).
· Συνέβαλε στην περίφραξη του νεκροταφείου, στην συντήρηση του δημοτικού σχολείου, στην κατασκευή του δρόμου Κοσμά - Βρονταμά Λακωνίας και στην κατασκευή στήλης πεσόντων. (1926)
· Έδωσε χρήματα για το δίκτυο ύδρευσης της κοινότητας, την κατασκευή υδραγωγείου και την κατασκευή κεντρικής αποχέτευσης. (1926)
· Συνέβαλε οικονομικά για τον εξωραισμό της πλατείας και την κατασκευή νέας μαρμάρινης βρύσης στη θέση της παλαιάς (1926, Αφοί Σκουφάκη).
· Συνέβαλε στην ίδρυση τηλεγραφείου.
· Προχώρησε στην αγορά ενός κοινοτικού ρολογιού.
· Φρόντισε ώστε να κατασκευαστεί και νατοποθετηθεί στην πλατεία του χωριού ο ανδριάντας του ευεργέτη του Κοσμά Γ. Κοντογιάννη.
· Επισκεύασε το κοινοτικό κατάστημα κλπ.
Η ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΘΥΓΑΤΕΡΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΑ
Παράλληλα με το Σύνδεσμο Κοσμιτών «Οι Άγιοι Ανάργυροι» Σικάγου ΗΠΑ. , ιδρύθηκε στα 1936 και έδρασε προς όφελος του Κοσμά και ο σύλλογος «Αι Θυγατέρες του Κοσμά», o οποίος επίσης ανάπτυξε πλούσια κοινωνική ,οικονομική και εκπολιτιστική δράση για την ενίσχυση και την πρόοδο της ιδιαίτερης πατρίδας τους.
Η αυτοτελής λειτουργία της αδελφότητας κράτησε μέχρι το 1959 οπότε , τα δυο σωματεία συγχωνεύθηκαν σε ένα, υπό την επωνυμία ΕΝΩΣΙΣ ΚΟΣΜΙΤΩΝ ΚΑΙ ΚΟΣΜΙΤΙΣΣΩΝ ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ.
Ο Σύνδεσμος Κοσμιτών Σικάγου είναι από τους αρχαιότερους Ελληνικούς Συνδέσμους των ξενιτεμένων στην Αμερική και έχει αναπτύξει πλούσια δράση για τον Κοσμά Κυνουρίας. Από το 1903 μέχρι σήμερα, τα Σωματεία αυτά δεν έπαψαν να κινούνται και να δρουν για την πατρίδα τους και τα μέλη τους να ενισχύουν την πρόοδο στον Κοσμά.
Επίσης στη Νέα Υόρκη Η.Π.Α. ιδρύθηκε κι άλλος σύλλογος Κοσμιτών , ο οποίος παρουσίασε μια σχετική δράση.
2. Ο Σύλλογος "Πάρνωνας" στο Σίδνεϋ της Αυστραλίας (Κείμενα Β. Ρόρρη)
Ο Σύλλογος "Πάρνωνας" ιδρύθηκε στις 23 Ιανουαρίου 1982, από την ιδέα μιας ομάδας ανθρώπων. Αυτοί είναι οι: Κ. Ρόρρης, Β. Ρόρρη, Η. Ρόρρης, Ι. Μανώλιας, Δ. Γιώρτσης, Ζ. Βλάχος, Γ. Βλάχος και Μ. Βλάχος. Τα μέλη προέρχονταν από τον Κοσμά, το Γεράκι, το Βρονταμά και όλα τα γειτονικά χωριά.
Από τότε, με τη σκληρή εργασία των μελών του, έχουν οργανωθεί ομιλίες, προβολές και εκδρομές.
Επίσης βοήθησαν:
α) Την Ιατρική Έρευνα του Νοσοκομείου Παίδων του Σίδνεϋ
β) Ελληνικά Γηροκομεία
γ) Το Αντικαρκινικό Ίδρυμα
δ) Την Παναρκαδική Ομοσπονδία
Σήμερα, ο Σύλλογος αποτελεί μέλος της Παναρκαδικής Ομοσπονδίας, η οποία διαδραματίζει έναν ευρύτερο ρόλο στην Αρκαδική Κοινότητα της Αυστραλίας.
Ακόμη, ο Σύλλογος έχει φέρει ανθρώπους από την Ελλάδα για διαλέξεις και εκθέσεις, προσπαθώντας να αμβλύνει το χάσμα που υπάρχει ανάμεσα στην Αρκαδία και στους νέους Αρκάδες που ζουν στην Αυστραλία.